Madde. 2, par. eLD'nin 9. maddesi “yakın zarar tehdidi”ni “yakın gelecekte çevresel zararın meydana gelmesi için yeterli olasılık” olarak tanımlamaktadır.
Uygulama Tablolarında yer alan ikinci kontrol listesi, Çevresel Sorumluluk Direktifi (ELD) kapsamında yakın çevresel zarar tehdidi durumlarını belirlemek için kullanılabilir.
Yakın hasar tehdidinin varlığını değerlendirmek için Kaynak-Yol-Reseptör (SPR) Temel Modeli kullanılmalıdır. Temel model, kaynak-yol-reseptörler arasındaki bağlantının bulunmasından oluşur. SPR bağlantısı doğrulanırsa, yakın bir hasar tehdidi göz önünde bulundurulmalıdır.
Yakın hasar tehdidinin değerlendirilmesine uygulanan SPR Modeli, daha sonra tüm gerçek zarar verici olayları (birincil kaynaklar, ikincil kaynaklar, vb.), tüm gerçek ve olası yolları (doğrudan ve dolaylı) ve ELD tarafından korunan doğal kaynaklar arasındaki tüm gerçek ve olası alıcıları/hedefleri dikkate almalıdır.
Yakın bir hasar tehdidinin belirlenmesi, işletmecinin hasarı önlemek için önleyici tedbirler alması gerektiği anlamına gelir. Dolayısıyla, yakın zarar tehdidi kavramı, istikrarlı ve kalıcı bir durumla değil, gelişen veya gelişme potansiyeli olan bir durumla ilgilidir
.
Yakın bir zarar tehdidinin belirlenmesinin bir diğer önemli yönü de doğal kaynakların ya halihazırda zarar faktörlerine maruz kalmış (olumsuz etkiler zaten meydana gelmiş) ya da zarar faktörlerine maruz kalma riski altında (henüz olumsuz etkiler yok) olabilmesidir
.
Bu açıdan bakıldığında, yakın zarar tehdidinin değerlendirilmesi, şu kavramı ifade eden ihtiyatlılık ilkesinin kullanılmasına izin verir: önleyici tedbirler alınmazsa, herhangi bir makul şüphenin ötesinde çevresel zararın meydana gelmeyeceğini söyleyebilir miyim?
Sonuç olarak, olumsuz etkilerin yakın gelecekte çevresel zarar oluşturacak kadar önemli hale gelip gelmeyeceğini belirlemek yerine ihtiyatlılık ilkesini kullanmak mümkündür
.
Bu bağlamda, par. 72 EU COM notice C(2021) 1860 final, önleyici tedbirlerin uygulanması ve hasar faktörlerinin derhal yönetilmesi amacıyla, hızlı değerlendirme ihtiyacının, kolayca elde edilebilen bilgilere güvenilmesi ve bu bilgiler temelinde sonuçlara varılması gerektiği anlamına geldiğini belirtmektedir. Sahaya özgü ayrıntıların ortaya çıkmasını beklemek için zaman olmayabileceğinden, zarar faktörlerinin niteliği ve bir doğal kaynağın bunların olumsuz etkilerine maruz kalması hakkında genel bilgiler genellikle kilit öneme sahip olacaktır. Bu gibi durumlarda ihtiyatlılık ilkesinin uygulanması gereklidir
.
Ayrıca, 92 AB COM bildirimi C(2021) 1860 final dipnotu, bazı durumlarda çevresel zararın önemini ve özellikle de yakın tehdidi değerlendirmenin çok zor olduğunu belirtmektedir. Bunun farklı nedenleri olabilir, örneğin acil bir durumda bilgi eksikliği olabilir. Bu durumlarda, ihtiyatlılık ilkesi, makul bir inanç temelinde müdahaleyi haklı çıkararak kilit bir rol oynayabilir. Gerekli önleyici faaliyetin gerçekleştirilmesini ve ilgili idari prosedürün başlatılmasını sağlayacaktır
.
Yakın bir çevresel zarar tehdidinin değerlendirilmesi aşağıdaki 5 unsurun doğrulanmasını gerektirir:
1) devam eden bir zarar verici olayın veya hala aktif olan zarar faktörlerinin varlığı (yani, gelişen veya potansiyel olarak gelişen bir durumun varlığı)
2) zarar görmesi muhtemel ELD doğal kaynaklarının varlığı
3) Zarar verici olayı ve/veya zarar faktörlerini zarar görmesi muhtemel ELD doğal kaynaklarına bağlayan fiili veya potansiyel maruz kalma yollarının varlığı
4) Zarar faktörlerinin ve/veya olumsuz etkilerin, zarar görmesi muhtemel ELD doğal kaynaklarının referans kavramlarıyla (ELD'ye göre) tutarlılığı
5) “Yakın gelecekte çevresel zarar oluşacağına dair yeterli olasılığın varlığı” gibi 5 alt unsur ışığında değerlendirilebilir:
5.a Zarar verici olay ve hasar faktörlerinin kalıcılık süresi (Bu alt unsur, zarar verici olay ve hasar faktörleri hızla sönmeyip bir süre aktif kalmaya devam ederse önem kazanır);
5.b Zarar verici olayın sıklığı (zarar verici olayın benzersiz bir emisyon, olay veya vaka olmaması durumunda) ve zarar faktörleri (Bu alt unsur, zarar verici olayın benzersiz ancak şiddetli olması veya zarar verici olayın şiddetli olmamakla birlikte zaman içinde birden fazla ve sık olması durumunda önem kazanır);
5.c ELD doğal kaynağı açısından hasar faktörlerinin büyüklüğü, kapsamı ve tehlikeliliği1 (Bu alt unsur, hasar faktörlerinin büyüklüğü, kapsamı ve tehlikeliliği ELD doğal kaynağını önemli ölçüde etkileyebiliyorsa ilgili hale gelir);
5.d ELD doğal kaynağının zarar verici olay ve/veya zarar faktörlerine göre yakınlığı (Bu alt unsur, ELD doğal kaynağının zarar verici olay ve/veya zarar faktörleri tarafından yakın ve ulaşılabilir olması durumunda önem kazanır); ve
5.e ELD doğal kaynağının hasar faktörlerine maruz kalma derecesi (Bu alt unsur, ELD doğal kaynağı hasar faktörlerine karşı hassas ve yüksek oranda (niceliksel ve zamansal olarak) maruz kalıyorsa önem kazanır)
İlk 4 unsur olası bir yakın hasar tehdidinin varlığına ilişkin koşulların değerlendirilmesini sağlarken (Ön kontrol), 5 alt unsurdan oluşan 5. unsur (“yakın gelecekte çevresel hasarın meydana gelmesi için yeterli olasılığın” belirlenmesi için kontrol) yakın gelecekte çevresel hasarın meydana gelmesi için yeterli olasılığın olup olmadığının, yani yakın bir hasar tehdidinin olup olmadığının değerlendirilmesini sağlar.
Bu 5 alt unsurun birlikte değerlendirilmesi, yakın gelecekte çevresel zararın meydana gelmesi için yeterli olasılık koşulunu ortaya çıkarabilir. Bunların her biri tek başına yakın gelecekte çevresel zarar meydana gelme olasılığını ortaya çıkaracak durumda olabilir (bkz. Uygulama Tabloları), ancak bunların genel bir değerlendirmesi gereklidir. Bu şu anlama gelir:
- Yakın hasar tehdidi tek başına bir alt unsurdan kaynaklanamaz; ve
- Tüm alt unsurlar uygun durumda olmasa bile yakın hasar tehdidi ortaya çıkabilir.
Yukarıdaki 5 unsurun değerlendirilmesi ışığında, ihtiyatlılık ilkesi bazı durumlarda, özellikle de par. aB COM bildirimi C(2021) 1860'ın 72. paragrafı ve 92. dipnotu.
Bu bağlamda, bazı durumlarda, ipucu ve kanıt kavramlarının yakın zarar tehdidi için de uygulanması olasılığını göz önünde bulundurmak faydalı olabilir. Aslında, bu iki durum, Madde 5'te öngörülen önleyici tedbirlere ilişkin prosedürler tarafından iki farklı müdahale tetikleyicisini temsil edebilir. 5 of ELD2.
Aslında, yakın bir zarar tehdidine ilişkin ipuçlarının tespiti, ihtiyatlılık ilkesi kullanılarak yakın bir zarar tehdidinin tespitine karşılık gelebilirken, yakın bir zarar tehdidine ilişkin kanıtlar, ihtiyatlılık ilkesi kullanılmadan yakın bir zarar tehdidinin tespitine karşılık gelebilir
.
Özellikle de C(2021) 1860 sayılı AB COM duyurusunun 72. paragrafı ve 92. dipnotunda belirtilen durumlarda. 72 ve AB COM C(2021) 1860 sayılı bildirimin 92 numaralı dipnotu uyarınca, yakın bir zarar tehdidine ilişkin ipuçlarının tespiti, ELD3 4 kapsamındaki önleyici tedbirlere ilişkin prosedürlerle müdahaleyi tetiklemek için makul bir kanıt sağlayabilir.
Not: ELD kapsamında yakın bir tehdidin belirlenmesi süreci, çevre görevlilerini (sahada) veya işletmeciyi herhangi bir acil önlem almakla sınırlamamalıdır
gerekli görülmesi halinde durum eylemleri (acil durum, kontrol altına alma ve hafifletme önlemleri gibi) ve ardından ELD yetkili makamını buna göre bilgilendirin.
. 2 Olay sırasında ve hemen sonrasında uygulamaya konulan acil durum, kontrol altına alma ve hafifletme önlemleri, çevresel zararı önlemeye yönelik önlemlere karşılık gelebilir
. 3 Özellikle ihtiyatlılık ilkesi uygulanırken göz önünde bulundurulması gereken bir diğer önemli unsur da, bazı durumlarda doğal kaynak henüz etkilenmemiş olsa bile yakın bir zarar tehdidinin tespit edilebilmesidir
. 4 Çevresel zararın ipuçlarından farkı, bunların iyileştirici önlemlerin alınması için değil, vakaların daha fazla araştırılması ve değerlendirilmesi için bir tetikleyici olmasıdır