Opis i cele projektu
Państwa członkowskie muszą posiadać odpowiednie mechanizmy w celu zapewnienia zgodności z pochodnymi zobowiązaniami UE (dyrektywy i rozporządzenia UE dotyczące środowiska). Nieprzestrzeganie przepisów może mieć różne przyczyny, w tym dezorientację, słabe zrozumienie lub brak akceptacji zasad, brak inwestycji, oportunizm i przestępczość. Jego wpływ na środowisko, zdrowie ludzkie i gospodarkę będzie zależał od charakteru, skali i trwałości naruszeń. W praktyce mechanizmy zapewniania zgodności obejmują stosowanie przez państwa członkowskie trzech szerokich klas interwencji (zwanych łącznie "zapewnieniem zgodności środowiskowej"), jak stwierdzono w dokumencie COM(2018)10 Komisji[1]:
1. Promocja zgodności pomaga posiadaczom obowiązków w przestrzeganiu przepisów za pomocą takich środków, jak wytyczne, ‘często zadawane pytania’ i help-desks.
>.2. Monitorowanie zgodności identyfikuje i charakteryzuje postępowanie posiadaczy obowiązków oraz wykrywa i ocenia wszelkie niezgodności (konkretne przypadki niezgodności lub szersze problemy ze zgodnością w sektorze przemysłowym lub obszarze…), wykorzystując inspekcje środowiskowe i inne kontrole.
3. Działania następcze i egzekwowanie prawa opierają się na prawie administracyjnym, karnym i cywilnym w celu powstrzymania, odstraszenia, ukarania i uzyskania zadośćuczynienia za niezgodne z przepisami postępowanie oraz zachęcenia do przestrzegania przepisów.
Członkowie IMPEL, głównie organizacje inspekcyjne i egzekwujące, często koncentrują się głównie na monitorowaniu zgodności i działaniach następczych oraz egzekwowaniu jako głównych strategiach zapewnienia zgodności i mają ramy prawne do wdrażania obu strategii. Promocja zgodności jest bardziej w szarej strefie, czasami nie jest prawnie włączona, czasami jest zadaniem innych organizacji, czasami zaniedbywana jako strategia zapewnienia zgodności, czasami postrzegana jako zbyt miękka… Jest również nieco w szarej strefie, ponieważ zwykle sprowadza się do narzędzi jako wskazówek i informacji… Chociaż promocja zgodności może być rozumiana szerzej jako zestaw działań mających na celu zwiększenie świadomości, wiedzy i zrozumienia obowiązków prawnych wśród danej grupy docelowej, powodując w ten sposób trwałą zmianę zachowania, w celu osiągnięcia dobrowolnej i prawidłowej zgodności z przepisami. Co więcej, promocja zgodności może być w niektórych przypadkach bardziej adekwatną strategią rozwiązywania szerszych problemów związanych z przestrzeganiem przepisów niż zwykłe inspekcje i egzekwowanie przepisów.
Flamandzkie badanie przeprowadzone w imieniu Departamentu Środowiska i Rozwoju Przestrzennego, wykonane przez profesora Kurta Deketelaere (Wydział Prawa, Uniwersytet w Leuven i Uniwersytet w Helsinkach), dokonało inwentaryzacji ‘instrumentów’ promocji zgodności, z pomocą niektórych kolegów z IMPEL. Istniejące przykłady szeroko rozumianej promocji zgodności zostały podzielone na 4 kategorie: informacje i szkolenia, pomoc techniczna, przejrzysta komunikacja i zachęty do przestrzegania przepisów. Mini-konferencja miała na celu przedstawienie pełnego potencjału promocji zgodności jako pełnoprawnej strategii, która stoi i działa razem ze strategiami monitorowania zgodności i działań następczych oraz egzekwowania przepisów.