In het licht van problematische afvalstromen wereldwijd, met name van elektronisch afval, autowrakken voertuigen en hun onderdelen van Europa naar Afrika, zijn deskundigen op het gebied van afvaltransport het tegenwoordig eens over de noodzaak om effectiever de bronnen van illegale afvalstromen aan te pakken en de “upstream” faciliteiten waar dergelijk afval wordt verzameld, opgeslagen en/of behandeld voorafgaand aan export. Het IMPEL-TFS “Waste Sites” project, dat begin 2011 van start ging, richt zich op een beter begrip van die afvalstromen en faciliteiten, op een uitwisseling van informatie en beste praktijken, en op de ontwikkeling van richtlijnen voor site identificatie, inspectie en follow-up om naleving te bevorderen.
De huidige handleiding voor afvalsites is gebaseerd op de ervaring van het projectteam, een analyse van bestaande begeleidingsdocumenten, vragenlijsten verstuurd naar IMPEL-lidstaten en de resultaten van een expert workshop in Frankfurt a.M. (Duitsland). Het geeft een inleiding in de economie van de illegale afvalhandel en de wettelijke context voor afval sites, en benadrukt het belang van proactieve maatregelen, zoals bewustmakings campagnes en de samenwerking met douaneautoriteiten, handelsverenigingen en scheepvaartmaatschappijen. Vervolgens worden richtlijnen gegeven voor de identificatie van problematische afvalsites en worden voorbeelden gegeven van succesvolle methoden die in sommige EU-landen worden gebruikt, zoals de afvalstroombenadering. Het centrale deel van de handleiding is gewijd aan de voorbereiding en uitvoering van site-inspecties, met aandacht voor inspectiemethoden, noodzakelijke informatie en contacten, onderscheid van afval en niet-afval, en veiligheidsaspecten. Het laatste hoofdstuk van het document behandelt de noodzakelijke opvolging van een terreininspectie. De tekst van het handboek wordt aangevuld met 11 bijlagen met beslissingsbomen, checklists, relevante formulieren,
tabellen met procedurele vereisten en nuttige weblinks.