Oplossing van milieuconflicten door middel van een buurtdialoog

Projectbeschrijving en doelstellingen

Dit project bestaat uit vier fasen, uitgevoerd tussen 2005 en 2010.

Buurtdialogen voorkomen, beheren en lossen conflicten effectief en efficiënt op door vertrouwen op te bouwen, door te zoeken naar win-win oplossingen en door duurzame goede buurtrelaties te creëren. Hun doel is om openlijk informatie te delen, aanbevelingen te ontwikkelen en soms zelfs samen te werken en te onderhandelen om tot een oplossing te komen.

De ervaring heeft geleerd dat deze systematische communicatieaanpak leidt tot resultaten die de milieusituatie kunnen verbeteren en vaak resulteren in betere milieuprestaties van de locatie dan op grond van de wetgeving vereist is. Uiteraard moeten de dialogen en de resultaten daarvan in overeenstemming zijn met de wet en kunnen zij de gebruikelijke verantwoordelijkheden van de autoriteiten en de wetgeving slechts aanvullen, niet vervangen.

Fase I

De focus van het project lag op bestaande locaties met buurtklachten waar een dialoogproces werd gebruikt als vrijwillig instrument om te proberen het conflict op te lossen. Buurtklachten en -conflicten doen zich vaak voor in de buurt van locaties zoals industriële productiefaciliteiten, afvalverwerkingslocaties en steengroeven vanwege hun emissies of potentiële gevaren, waaronder gezondheidsrisico's. Vooral locaties die dicht bij bewoonde gebieden zijn gebouwd of die door woongebieden zijn omgeven, worden hierdoor getroffen. Conflicten kunnen gericht zijn op bezorgdheid over stank, lawaai, luchtverontreiniging, ongevallen, exploitatiestoornissen of nieuwe vergunningsvoorwaarden en -procedures.

Fase II – De toolkit

De focus van het project was het ontwikkelen van een toolkit voor overheden en bedrijven over hoe een buurtdialoog op te zetten. De toolkit bevat gedetailleerde informatie over wanneer, waarom en hoe buurtdialogen te gebruiken. Het geeft antwoord op belangrijke vragen, bijvoorbeeld over toepassingsgebieden of kernbeginselen, en ondersteunt de lezer met zes stappen hoe een buurtdialoog op te zetten. Het schetst mogelijkheden en geeft ondersteuning bij het overtuigen van alle dialoogpartners – maar geeft ook uitleg over risico's, grenzen en hoe moeilijkheden kunnen worden overwonnen. Het geeft ook aan wanneer het beter is geen gebruik te maken van de dialoog en te vertrouwen op traditionele instrumenten om een locatie te reguleren, bijvoorbeeld om aanzienlijke gezondheids- en milieurisico's te voorkomen.

Fase III – Zelfevaluatie

Hoofddoel van fase III was het ontwikkelen van een leidraad voor overheden en bedrijven voor het evalueren van hun buurtdialogen en het inschatten van de werklast.

Fase IV – Stapsgewijze instructies

De focus van deze laatste fase van het project was om het gebruik van buurtdialogen als instrument voor de oplossing van milieuconflicten te bevorderen door beknopte stapsgewijze instructies te ontwikkelen op basis van de “Toolkit” en de “Richtsnoeren voor zelfevaluatie” en deze te testen op live gevallen.

Het belangrijkste resultaat van het project is de PowerPoint presentatie “Neighbourhood dialogue an instrument to prevent and solve conflicts between companies and their neighbours – procedures – steps – evaluation”.

Gerelateerde bestanden/informatie

• Brochure ‘Buurtdialoog (2005)