Καθοδήγηση και εργαλεία (4)

Ένα κρίσιμο στοιχείο για τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία είναι οι καινοτομίες στις εγκαταστάσεις παραγωγής και ανακύκλωσης που στοχεύουν στην αποδοτικότητα των πόρων, την πρόληψη των αποβλήτων και τη χρήση των υπολειμμάτων παραγωγής ή των υλικών που ανακτώνται από τα απόβλητα ως δευτερογενείς πρώτες ύλες. Βασική προϋπόθεση για να λειτουργήσουν αυτές οι κυκλικές καινοτομίες είναι η καλύτερη σύνδεση της πολιτικής, της νομοθεσίας και των κανονισμών στην πράξη. Η παρούσα καθοδήγηση αναπτύχθηκε για να υποστηρίξει τις ρυθμιστικές αρχές, τους φορείς χάραξης πολιτικής και νομοθεσίας και τις επιχειρήσεις να επιτρέψουν και να υλοποιήσουν τέτοιες καινοτομίες και να αντιμετωπίσουν ορισμένες από τις κοινές προκλήσεις.

Η έκθεση περιέχει τα πρακτικά του συνεδρίου MIW&IMPEL, όπου παρουσιάστηκε η “κατευθυντήρια γραμμή για τις ρυθμιστικές αρχές σχετικά με την ενεργοποίηση καινοτομιών για την κυκλική οικονομία (πρόληψη και ανακύκλωση αποβλήτων) 

Επειδή μια επιθεώρηση σε χώρο υγειονομικής ταφής πρέπει να καλύπτει διάφορα θέματα. Με βάση το έργο IMPEL’για τους χώρους υγειονομικής ταφής, η ομάδα επιθεώρησης αποφάσισε να επιλέξει ορισμένα θέματα στα οποία θα επικεντρωθεί για τις παρούσες οδηγίες, και συγκεκριμένα:
(1) Κριτήρια και διαδικασίες για την αποδοχή των αποβλήτων.
(2) Έλεγχος αερίων.
(3) Προστασία του εδάφους και των υδάτων (υπόγεια ύδατα).
(4) Έλεγχος των υδάτων και διαχείριση των αγωγών έκπλυσης.

Η παρούσα καθοδήγηση περιέχει για κάθε ένα από τα προαναφερθέντα θέματα μια σύντομη περιγραφή, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων της οδηγίας για τους χώρους υγειονομικής ταφής σχετικά με τη συγκεκριμένη δραστηριότητα. Δεύτερον, γίνεται αναφορά σε (γνωστά) υφιστάμενες οδηγίες και εργαλεία στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Ενόψει των προβληματικών ρευμάτων αποβλήτων παγκοσμίως, ιδίως των ηλεκτρονικών αποβλήτων, των οχημάτων στο τέλος του κύκλου ζωής τους και των εξαρτημάτων τους από την Ευρώπη έως την Αφρική, οι εμπειρογνώμονες σε θέματα μεταφοράς αποβλήτων συμφωνούν σήμερα στην ανάγκη να στοχεύσουν αποτελεσματικότερα στις πηγές των παράνομων ρευμάτων αποβλήτων και στις εγκαταστάσεις όπου τα εν λόγω απόβλητα συλλέγονται, αποθηκεύονται και/ή υποβάλλονται σε επεξεργασία πριν από την εξαγωγή τους. Το έργο IMPEL-TFS “Waste Sites”, το οποίο ξεκίνησε στις αρχές του 2011, στοχεύει στην καλύτερη κατανόηση των εν λόγω ρευμάτων αποβλήτων και εγκαταστάσεων, στην ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών, καθώς και στην ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών για τον εντοπισμό των χώρων, την επιθεώρηση και την παρακολούθηση για την προώθηση της συμμόρφωσης.

Το παρόν εγχειρίδιο για τους χώρους αποβλήτων βασίζεται στην εμπειρία της ομάδας έργου, σε ανάλυση των υφιστάμενων εγγράφων καθοδήγησης, σε ερωτηματολόγια που εστάλησαν στις χώρες μέλη του IMPEL και στα αποτελέσματα ενός εργαστηρίου εμπειρογνωμόνων στη Φρανκφούρτη (Γερμανία). Παρέχει μια εισαγωγή στα οικονομικά του παράνομου εμπορίου αποβλήτων και το νομικό πλαίσιο για τους χώρους αποθήκευσης αποβλήτων και υπογραμμίζει τη σημασία των προληπτικών μέτρων, όπως οι εκστρατείες ευαισθητοποίησης και η συνεργασία με τις τελωνειακές αρχές, τις εμπορικές ενώσεις και τις ναυτιλιακές εταιρείες. Στη συνέχεια, δίνονται οδηγίες για τον εντοπισμό προβληματικών χώρων αποβλήτων και παραδείγματα επιτυχημένων μεθόδων που χρησιμοποιούνται σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, όπως η προσέγγιση του ρεύματος αποβλήτων. Το κεντρικό μέρος του εγχειριδίου είναι αφιερωμένο στην προετοιμασία και την εκτέλεση των επιθεωρήσεων των χώρων, εστιάζοντας στις μεθόδους επιθεώρησης, στις απαραίτητες πληροφορίες και επαφές, στη διάκριση αποβλήτων και μη αποβλήτων και στις πτυχές της ασφάλειας. Το τελευταίο κεφάλαιο του εγγράφου ασχολείται με την απαραίτητη παρακολούθηση μιας επιθεώρησης χώρου. Το κείμενο του εγχειριδίου συμπληρώνεται από 11 παραρτήματα που περιλαμβάνουν δέντρα αποφάσεων, λίστες ελέγχου, σχετικά έντυπα,
πίνακες διαδικαστικών απαιτήσεων και χρήσιμους διαδικτυακούς συνδέσμους.