Ο προσδιορισμός της σημασίας
Όπου υπάρχει άμεση απειλή περιβαλλοντικής ζημίας ή είναι αναγκαία η άμεση διαχείριση των παραγόντων ζημίας, πρέπει να ολοκληρώνεται μια ταχεία εκτίμηση της πιθανής σημασίας με βάση τις άμεσα διαθέσιμες πληροφορίες. Ως εκ τούτου, η εκτίμηση μπορεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε εύλογες πεποιθήσεις γύρω από γενικές πληροφορίες σχετικά με τους παράγοντες ζημίας, τους φυσικούς πόρους ή τις υπηρεσίες και τις δυσμενείς επιπτώσεις. Όταν έχει συμβεί περιβαλλοντική ζημία και απαιτούνται μέτρα αποκατάστασης, θα πρέπει να ολοκληρωθεί μια πιο λεπτομερής και ειδική για τον τόπο αξιολόγηση για το σχεδιασμό των μέτρων αποκατάστασης.
Η αξιολόγηση της περιβαλλοντικής ζημίας γίνεται σε σχέση με μια βασική κατάσταση. Η βασική κατάσταση ορίζεται στο ELD ως “η κατάσταση κατά τη στιγμή της ζημίας των φυσικών πόρων και των υπηρεσιών που θα υπήρχαν αν δεν είχε συμβεί η περιβαλλοντική ζημία, η οποία εκτιμάται με βάση τις καλύτερες διαθέσιμες πληροφορίες”.
Η ανακοίνωση COM της ΕΕ αναφέρει ότι η σπουδαιότητα πρέπει να “προσδιορίζεται σε σχέση με την πραγματική φυσική έκταση της γης ή των υδάτων ή (στην περίπτωση των προστατευόμενων ειδών) τους πραγματικούς πληθυσμούς που επηρεάζονται αρνητικά ή κινδυνεύουν να επηρεαστούν, λαμβάνοντας υπόψη τυχόν προϋπάρχοντα εγγενή χαρακτηριστικά ή δυναμικούς παράγοντες που μπορεί να έχουν επηρεάσει τους σχετικούς φυσικούς πόρους ανεξάρτητα από το ζημιογόνο γεγονός” 1. Για το σκοπό αυτό, η ανακοίνωση περιγράφει τη γεωγραφική κλίμακα στην οποία εφαρμόζεται η ΟΑΠΔ για τα προστατευόμενα είδη και τους φυσικούς οικοτόπους πρέπει να έχει νόημα σε τοπικό επίπεδο, ενώ για τη ζημία στα ύδατα είναι τα ύδατα που έχουν επηρεαστεί δυσμενώς.
Όσον αφορά αποκλειστικά τα προστατευόμενα είδη και τους φυσικούς οικοτόπους, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το παράρτημα Ι της ΟΠΥ περιλαμβάνει έννοιες αναφοράς για τις δυσμενείς επιπτώσεις οι οποίες, κατά τη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών, δεν χρειάζεται να προσδιοριστούν ως σημαντικές. Οι έννοιες αυτές αφορούν βραχυπρόθεσμες δυσμενείς επιπτώσεις που είναι μικρότερες από τις φυσικές διακυμάνσεις, ή προκύπτουν από τη συνήθη διαχείριση ενός τόπου, ή όταν ένα προστατευόμενο είδος ή φυσικός οικότοπος θα ανακάμψει σε σύντομο χρονικό διάστημα. Οι εν λόγω διακριτικές ευχέρειες πρέπει να ερμηνεύονται αυστηρά κατά την αξιολόγηση του κατά πόσον η ζημία είναι σημαντική ή όχι 1.
Ο ορισμός της βλάβης των υδάτων στην ΟΠΥ αναφέρεται σε σημαντική δυσμενή επίδραση στην κατάσταση, όπως ορίζεται στην οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα, των “ενδιαφερόμενων υδάτων”. Η ανακοίνωση αναφέρει ότι τα ύδατα “ενδιαφερόμενα” είναι εκείνα που επηρεάζονται από τη ζημία1. Επομένως, ο προσδιορισμός της περιβαλλοντικής ζημίας δεν περιορίζεται στη γεωγραφική κλίμακα ενός υδάτινου σώματος, όπως αυτή οριοθετείται σύμφωνα με την οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα. Η περιοχή στην οποία παρατηρούνται δυσμενείς μεταβολές μπορεί να εκτείνεται σε πολλά από αυτά τα υδάτινα σώματα ή να αφορά μόνο μέρος ενός υδάτινου σώματος2. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να είναι σκόπιμο να εφαρμοστεί η ΟΠΥ σε ένα οριοθετημένο υδάτινο σώμα, για παράδειγμα, όταν η σχετική έννοια αναφοράς είναι η ποσοτική κατάσταση ενός υπόγειου υδάτινου σώματος, όπου το εν λόγω υπόγειο υδάτινο σώμα λειτουργεί ως διακριτή υδρογεωλογική μονάδα για το σκοπό αυτό.
Η κατάσταση των υδάτινων σωμάτων στο πλαίσιο της ΟΠΥ αξιολογείται κάθε 6 χρόνια. Η ΟΠΥ απαιτεί έναν βραχυπρόθεσμο προσδιορισμό μιας σημαντικής δυσμενούς επίπτωσης3 και δεν συνδέεται με αυτόν τον 6ετή κύκλο, με την ανακοίνωση να αναφέρει ότι οι δυσμενείς μεταβολές θα είναι σημαντικές όταν υπάρχει μετρήσιμο κενό μεταξύ του χρόνου που συμβαίνει η δυσμενής μεταβολή και της αποκατάστασης της βασικής κατάστασης4.
Από τα παραπάνω είναι σαφές ότι για να θεωρηθεί μια δυσμενής επίπτωση σημαντική, δεν είναι απαραίτητο να έχει επέλθει αλλαγή στην ταξινόμηση για τους σκοπούς της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά &ndash- αν και μια αλλαγή σε χαμηλότερη ταξινόμηση μπορεί να είναι μια σημαντική δυσμενής επίπτωση που απαιτεί δράση σύμφωνα με την ΟΠΥ5.
2 Παράγραφος 151της ανακοίνωσης EU COM.
3 Παράγραφος 151 της ανακοίνωσης EU COM.
4 Παράγραφος 169 της ανακοίνωσης EU COM.
5 Παράγραφοι 151 και 170 της ανακοίνωσης EU COM.